Polis veya Jandarma Hangi Durumlarda Sizi Durdurabilir. Av. Ferhat ÜNALAN Yazdı…
POLİS VEYA JANDARMA HANGİ DURUMLARDA SİZİ DURDURABİLİR?
Polis, kendisinin polis olduğunu belirleyen belgeyi gösterdikten sonra; kişileri ve araçları, suç işlenmesini önlemek, suç işlendikten sonra kaçan faillerin yakalanmasını sağlamak, işlenen suçların faillerinin kimliklerini tespit etmek, hakkında yakalama emri ya da zorla getirme kararı verilmiş olan kişileri tespit etmek, kişilerin hayatını ve mal varlığını korumak amacıyla durdurabilir.
Polisin durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için meslek deneyiminden ve mevcut durumdan hareketle makul bir sebebin bulunması gerekir. Süreklilik arz edecek, fiilî durum ve keyfilik oluşturacak şekilde durdurma işlemi yapılamaz.
Polis veya Jandarma hangi durumlarda sizden kimlik sorabilir?
Polis, kendisinin polis olduğunu belirleyen belgeyi gösterdikten sonra, durdurduğu kişiye durdurma sebebini bildirir ve durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilir; kişiden, kimliğini veya bulundurulması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilir.
Hangi durumlarda üstünüz ve aracınız aranabilir?
Üstünüzü aramak isteyenlerden kimlik sorunuz. Üst arama iznini sorunuz. Bu arama izni yazılıdır. Ancak, el ile dıştan kontrol hariç kişinin üstü ve eşyası ile aracının dışarıdan bakıldığında içerisi görünmeyen bölümlerinin aranması; İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecek esaslar dâhilinde mülki amirin görevlendireceği kolluk amirinin yazılı, acele hallerde sonradan yazıyla teyit edilmek üzere sözlü emriyle yapılabilir. Kolluk amirinin kararı yirmi dört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Bu arama kararı hâkimin onayından geçmeden hiçbir hüküm doğurmaz. Bu nedenle hakkınızda gerçekleştirilen arama işleminin hâkim onayından geçip geçmediğini mutlaka araştırınız.
Eviniz, işyeriniz ve size ait diğer kapalı mekânlarda hangi koşullarda arama yapılabilir?
- Aramak isteyenlere kimlik sorunuz.
- Arama iznini sorunuz (Arama izni, hâkim tarafından verilen yazılı bir belgedir. Bu belgede sizin adınızın olup olmadığına ve belgenin tarihine bakınız.)
- Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde arama izni Cumhuriyet savcısı ya da kolluk amiri tarafından da verilebilir. Ancak bu belgede de adınızın olup olmadığına dikkat ediniz ve mutlaka belgenin tarihine bakınız. (Arama izninde aramanın mahiyeti, tarihi ve saati belirtilmemiş ise hukuka aykırı bir arama iznidir. Bu durumda aratmama hakkınız vardır. Ayrıca hukuka uygun bir arama kararına rağmen, yapılan arama sonunda arama tutanağını imzalamama veya bu arama tutanağının bir suretini talep etme hakkınız vardır. Size bir örneğinin verilmesi zorunludur.)
- Kural olarak evinizde, İşyerinizde ve size ait diğer kapalı mekânlarda gece arama yapılamaz. Ancak suçüstü hallerinde ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde gece de arama yapılabilir.
- Arama sırasında Cumhuriyet savcısı hazır olmazsa, ihtiyar heyetinden veya komşulardan iki (2) kişi hazır bulundurulmak zorundadır.
Av.Mehmet Ferhat ÜNALAN
